کدام دولتها میانجی بین ایران و آمریکا هستند؟
تاریخ انتشار: ۱۴ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۳۸۱۲۵
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، تبادل پیام؛ ترکیبی آشنا در روابط بین ایران و آمریکا در چهاردهه گذشته بوده است که طیف خاصی از دولتها و کشورها، از اروپا و آمریکای جنوبی تا حاشیهنشینان خلیج فارس در این فرآیند تبادل پیام به عنوان واسطه حضور داشتهاند. این تبادل پیام، بین سالهای ۹۲ تا ۹۷ به شکل مستقیم و مذاکره حضوری انجام و منجر به توافق هستهای شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تداوم تبادل پیام میان ایران و آمریکا
همزمان با آغاز دور جدید مذاکرات لغو تحریمها از آذرماه سال گذشته، پیامهای واشگتن هم برای مذاکره مستقیم با تهران شروع شد. ایران اما به واسطه تجربه بدعهدی آمریکا این پیامها را جدی نگرفت و بر همین اساس در طول ماههای گذشته،گفتوگوهای لغو تحریمها با حضور فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه و چین برگزار شد. مواضع جمهوری اسلامی از طریق نماینده اتحادیه اروپا یا دیگر طرفهای تروییکا به آمریکا و دیدگاههای آنها هم از همین طریق به ایران منتقل شده است.
این تبادل پیام از طریق کشورهای واسطه، همزمان با پایان آخرین دور مذاکرات، افزایش یافته است و طی هفتههای گذشته مسئولان وزارتخارجه از تعدد پیامهای ارسال شده از سوی آمریکا به ایران سخن میگویند. سوم مهرماه سال جاری «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه در سفر به نیویورک از پیامهایی سخن گفت که حاوی تاکید آمریکا بر داشتن اراده و حسننیت طرف آمریکایی برای رسیدن به توافق بود.
ششم مهر هم وزیر امور خارجه درباره مذاکرات رفع تحریمها نیز گفت: تاکنون پیامهای زیادی را با طرف آمریکایی تبادل کردهایم. مسیری طولانی را پشت سر گذاشتهایم و اکنون در گامهایی قرار داریم که موضوعاتی اندک ولی مهم روی میز قرار دارد. توافق در دسترس است و طرف آمریکایی بارها به ما پیام داده که آنها از اراده لازم برای رسیدن به توافق برخوردارند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در گفتگویی اختصاصی با ایرنا هم از تلاش وزرای خارجه برخی کشورها برای انتقال پیام میان ایران وآمریکا خبر داد و درباره جزییات آن گفت: فواد حسین وزیر امور خارجه عراق حامل پیام آمریکا بود. همچنین جوسپ بورل هماهنگ کننده اتحادیه اروپا چندی پیش متنی را به همه طرفها و به طور مشخص به ایران و آمریکا پیشنهاد داد.
دهم مهرماه هم حسین امیرعبداللهیان در تماس تلفنی با «شیخ محمد بن عبدالرحمان آلثانی»، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر تصریح کرد: با استفاده از فرصت حضور در نیویورک، برای نزدیکتر شدن دیدگاههای مذاکراتی، از طریق واسطه پیامهای بیشتری بین آمریکا و ایران تبادل شد.
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه هم با تایید پیامهای منتقل شده بین ایران و آمریکا از طریق واسطههایی و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، توضیح داد: از طریق طرف اروپایی و برخی از واسطهها از جمله وزرای خارجه کشورهای همسایه، تبادل پیام ها برای رسیدن به نقطه توافق همچون سابق در جریان است.
واسطههایی که میشناسیم
از میان سطور سخنان مسئولان وزارت امور خارجه و خبرهای منتشر شده از وین و نیویورک، تاکنون «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دولت سوئیس، قطر، عمان و عراق واسطههای تبادل پیام میان تهران و واشنگتن هستند که هریک در مقطع زمانی خاصی این نقش و مسئولیت را بر عهده گرفتهاند.
اتحادیه اروپا به ویژه سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس به عنوان سه کشور حاضر در برجام، از زمان امضای این توافق در سال ۲۰۱۵ تا زمان خروج ترامپ از آن در سال ۲۰۱۸، گرچه در سخن از پایبندی به این سند سخن گفتند اما در عمل و به ویژه از بعد اقتصادی کار چندان ویژه از پیش نبردند. این رویه پس از خروج «دونالد ترامپ» رئیسجمهور پیشین آمریکا از توافق هستهای با ایران، تشدید شد و به انفعال کامل رسید. با آغاز کاهش تعهدات هستهای ایران در چارچوب برجام و به دلیل نقض این پیمان از سوی طرفهای غربی، اروپا و سه کشور عضو برجام این قاره به تکاپو افتادند تا راه چارهای بیابند، به ویژه که ایران مذاکره مستقیم با آمریکا خارج شده از برجام را نپذیرفت و آنها مجبور شدند نقش واسط میان تهران و واشنگتن را پررنگتر پیگیرند. آخرین دور مذاکرات برجام هم براساس متن پیشنهادی بورل آغاز شد. متنی که از سوی جمهوری اسلامی ایران بررسی و به طرف آمریکایی ارجاع شد و همچنان در میز ایران وزارت خارجه آمریکا در حال بررسی است و نیازمند تصمیمی قاطع از سوی دولت «جو بایدن». سوئیس هم به عنوان حافظ منافع آمریکا، در تبادل بسیاری از پیامهای دیپلماتیک دو کشور به ویژه در ماههای اخیر نقش داشته است.
همسایگان ایران به ویژه قطر، عمان و عراق به واسطه روابط حسنه با ایران و اطمینانی که تهران به دوحه، مسقط و بغداد دارد همواره از واسطههای معتمد میان ایران و آمریکا بوده و هستند. قطر پس از تجربه تنش با عربستان سعودی در منطقه نیازمند بازآفرینی نقش و تصویری از خود بود که در ارتباط نزدیک با جمهوری اسلامی توانست آن نقش را ایجاد و ایفاکند. با چنین پیشزمینهای ایران به شریکی استراتژیک برای قطر تبدیل شد و لغو تحریمها علیه جمهوری اسلامی یکی از اولویتهای سیاست خارجی این کشور. حجم تجارت خارجی ایران و قطر در سال گذشته ۱۱۷ میلیون دلار بود که در سفر اسفند۱۴۰۰، آیتالله رئیسی به دوحه ارتقای این مبلغ به یک میلیارد دلار هذفگذاری شد که در سایه لغو تحریمها میتواند ارتقا هم داشته باشد.
پنجاه سال روابط سیاسی مسالمتآمیز و مصلحانه، از مسقط برای تهران همسایه و شریکی قابلاعتماد ساخته است که میتوان در پیچهای تاریخی به این اعتماد، اتکا کرد. عدم تأثیرپذیری از غرب در ارتباط با ایران و منافع مشترک با همسایه غربی از یکسو و درک اقتضائات منطقهای از سوی دیگر از متغیرهای اثرگذار در ایجاد این اعتماد است. نام عمان در ادبیات سیاسی ایران با مفهوم میانجی درآمیخته و بهنوعی دیدگاه مثبتی به این کشور در میان ایرانیان وجود دارد. به دلیل همین دیدگاه است که برخی تحلیلگران، سفر رئیس جمهور به مسقط را در ارتباط با مذاکرات هستهای و احیای برجام ارزیابی کردند. این اعتماد سیاسی میان دو کشور که به تعبیر آیتالله رئیسی وارد مرحله جدیدی شده است، ظرفیت ارتقا داشته و میتواند برطرفکننده سوءتفاهمهای منطقهای و فرامنطقهای باشد. نباید از نظر دور داشت که تجارت غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ با کشور عمان چهار میلیون و ۱۹۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۳۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بوده است که قابلیت ارتقا دارد.
عراقِ پس از «صدام حسین»، به یکی از مهمترین متحدان ایران در منطقه تبدیل شد و تهران در مسیر حمایت از همسایه غربی خود در برابر آسیبهای تهاجم خارجی، تروریسم و اقتصاد نابسامان، همه تلاش خود را به کار بست. حالا تحریمهای غیرقانونی علیه ایران، راه ارتباط تجاری بغداد و تهران را دشوار کرده است. از سوی دیگر تلاش عراق در مسیر نقشآفرینی بیشتر در منطقه و ارائه تصویری موثرتر از خود، متغییر دیگری است که در معادلات میانجیگرانه دولت عراق نباید نادیده گرفته شود.
در تمام پیامهای ردوبدل شده میان ایران و آمریکا با میانجیگری کشورهای اشاره شده، جمهوری اسلامی تلاش کرده است تا مواضع اصولی و منطقی خود را به صورت شفاف به کاخ سفید منتقل کند. مواضعی که لغو تحریمها، تضمین عملی توافق و بسته شدن پرونده هستهای ایران مهمترین محورهای آن است. بر اساس آنچه امیرعبداللهیان از روند تبادل پیامها اعلام کرده است، به نظر میرسد میانجیگران در انتقال این مواضع موفق بودند و به تعبیر وزیر امورخارجه، ایران و آمریکا به درک مشترک از مفاهیم و خواستهها نزدیک شدهاند.
امیرعبداللهیان شامگاه گذشته تصریح کرد: «چنانچه طرف آمریکایی همین مسیری که در روزهای گذشته در رابطه با آن تبادل پیام شده است و یک درک نسبتا مشترکی در این موضوع ایجاد شده را به همین شکل واقع بینانه پیش ببرد، توافق بین ایران و سایر طرف های دیگر در دسترس است».
برچسبها برجام قطر وین مذاكرات هسته ای ایالات متحده آمریکا دوحه مسقط امیرعبداللهیانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: برجام قطر وین مذاكرات هسته ای ایالات متحده آمریکا دوحه مسقط امیرعبداللهیان برجام قطر وین مذاكرات هسته ای ایالات متحده آمریکا دوحه مسقط امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران و آمریکا اتحادیه اروپا جمهوری اسلامی طرف آمریکایی لغو تحریم ها میان ایران بین ایران تبادل پیام واسطه ها هسته ای پیام ها طرف ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۳۸۱۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امنیت خلیج فارس با مشارکت کشورهای ساحلی تامین میشود
به گزارش جام جم آنلاین، در پیام حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به همایش روز ملی خلیج فارس که روز دوشنبه - ۱۰ اردیبهشت ماه - در فرهنگسرای اندیشه قرائت شد، آمده است: مایلم مراتب خرسندی خود برای برگزاری مراسم گرامیداشت روز ملی خلیج فارس را ابراز نمایم. بزرگداشت این روز مهم در واقع تکریم هویت ملی ایرانیان به شمار میآید لذا این روز بزرگ را به همه ایرانیان تبریک میگویم.
وی ادامه داد: خلیج فارس نامی جاودانه و میراثی جهانی است. در تاریخ ایران دهم اردیبهشت روزی است که یادآور از خودگذشتیهای مردمانی دلاور که با مجاهدت خود پایان اشغال و استعمار پرتغالی بر سواحل جنوبی را پس از سالها رقم زدند.
وزیر امور خارجه در این پیام اظهار داشت: خلیج فارس پهنه بینظیر مواصلاتی میان اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است و از نظر راهبردی، بخشی از یک نظام ارتباطی مهم جهانی است که اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند را در بر دارد.
امیرعبداللهیان یادآورشد: اهمیت خلیج فارس در ابعاد تاریخی، تمدنی، جغرافیایی، فرهنگی و جهات گوناگون اقتصادی، سیاسی، حمل و نقل انرژی و ژئوپولیتیک از توضیح و تکرار بینیاز است. به همین دلیل است که اهمیت این پهنه آبی در سراسر جهان بسیار قابل توجه است.
وی بیان داشت: در نگاه و باور جمهوری اسلامی ایران، امنیت مقوله پیچیده، متکثر، چند بعدی و تفکیک ناپذیر است که صرفاً با همکاری دسته جمعی و از طریق تقویت پیوندها و ایجاد سازوکارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی محقق میشود.
وزیر امور خارجه در این پیام افزود: در همین راستا معتقدیم امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت تمامی کشورهای ساحلی تامین خواهد شد و در این مسیر، استثناء و تجاهل نسبت به هیچ کدام از کشورها پذیرفته نیست و جمهوری اسلامی ایران در زمینه ارائه پیشنهاد و ابتکار در این حوزهها، همواره پیش قدم بوده است.
امیرعبداللهیان در ادامه این پیام عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران با توجه به ارزشها و پیوندهای مشترک با مردم منطقه همواره در تمام زمینهها از پدیدههای زیست محیطی و گردشگری گرفته تا امنیت نظامی و روابط اقتصادی آماده همکاری و در اختیار قرار دادن ظرفیتها و مزیتهای خود در مسیر توسعه پایدار خلیج فارس بوده است.
وی اظهار داشت: مایلم مجدداً تاکید کنم کشورمان با برخورداری از ظرفیتهای گسترده خدادادی و کسب پیشرفتهای گسترده در عرصههای مختلف، آمادگی دارد تا این دستاوردها را در خدمت به صلح، ثبات، توسعه و پیشرفت منطقه و ارزشهای مشترک دیرپای آن قرار دهد.
وزیر امور خارجه در این پیام تصریح کرد: هرچند نام خلیج فارس با ایران و ایرانی عجین شده اما در عین حال خلیج فارس محلی برای همسایگان ابدی و خانهای برای همه ملتهای پیرامون آن است از همین رو، دولت سیزدهم در راستای سیاست خارجی متوازن دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند و نصب العین قرار دادن سه اصل عزت، حکمت و مصلحت باز تعریف و باز تنظیم روابط با همسایگان را مد نظر قرار داد و نه در شعار بلکه در عمل نشان داد که مجدانه به دنبال تبدیل خلیج فارس به گرانیگاه سیاست همسایگی و صلح و ثبات در منطقه از راه تعامل و گفت و گو بین دو ساحل این گستره آبی است.
امیرعبداللهیان تاکید کرد: یک ویژگی مهمی که وجه شناسه امروز برای خلیج فارس به شمار میرود روحیه مبارزاتی صاحبنشینان سلحشور آن است که اشغال و حضور بیگانگان را بر نمیتابند.
وی اضافه کرد: بخش اعظم نابسامانیهای موجود در خلیج فارس به واسطه دخالت و حضور قدرتهای خارجی در منطقه بوده که درک سطحی، برداشتی نادرست و منفعت محور از تحولات آن دارند. دخالت و نقش آفرینی کشورهای فرامطقهای نه تنها موجب ثبات و امنیت مردمان این دیار نشد بلکه مسیر همکاریهای مسالمت آمیز را به مواجهه و واگرایی سوق داد.
وزیر امور خارجه بیان داشت: در حالی که آمریکا و غرب به دنبال فروش تسلیحات بیشتر و متنوعتر به کشورهای منطقه هستند، جمهوری اسلامی ایران با اتکا به نفس، عقلانیت سیاسی، رفتار مسئولانه و روابطی مودت آمیز به دنبال اتصال جنوب این پهنه تاریخی به آسیای میانه، قفقاز و دریای سیاه بوده تا منافع همه ملتهای منطقه را مورد توجه قرار دهد.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: ایران به عنوان یک کنشگر بزرگ و توانمند با تکیه بر ظرفیتهای عظیم خود و ایمان به توانمندیهای نهفته در خلیج فارس و داشتههای کشورهای این حوزه برای کمک به پیشرفت و تعالی ملل مسلمان منطقه اطمینان کامل دارد.
وی افزود: فراموش نکنیم ما با همه تمایزها و تفاوتهای فرهنگی، زبانی، نژادی، مذهبی و فکری قرنهاست در کنار یکدیگر زیست مشترک داشتهایم و به یقین برای نسلهای آینده نیز باید سرنوشت مشترک توام با همزیستی مسالمت آمیز و همبستگی اجتماعی را به ودیعه بگذاریم.
وزیر امور خارجه در این پیام تصریح کرد: اینک با درک و مطالعه این تجربه، جمهوری اسلامی ایران بر آن است که تا در مشورت و همکاری با همسایگان خود یک الگوی بومی برای ثبات و امنیت منطقه استراتژیک غرب آسیا را پیشنهاد کند در این خصوص وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آمادگی آن را دارد تا در همفکری و جلب نظرات سازنده مراکز مطالعاتی و اندیشهمندان نام کشورهای منطقه، نگرش مفهومی مورد نظر را غنا بخشد.
امیرعبداللهیان اظهار کرد: امروز در حالی نام جاودان خلیج فارس را گرامی می داریم که تحولات مهمی در اطراف ما به ویژه در شامات که ارتباط تاریخی با خلیج فارس دارد در جریان است. به طور قطع دفاع از فلسطین و فروکاستن از آتش افروزی رژیم صهیونیستی تاثیرات مثبتی در منطقه مهم و حساس خلیج فارس خواهد داشت.
وی یادآورشد: در مقام وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، امید آن دارم خلیج فارس همواره امن، با ثبات و پررونق محیطی برای آرامش مردمان شمال و جنوبش باشد و باور دارم این همایش با حضور و مشارکت فعالانه همه صاحب نظران و اندیشمندان و با ارائه بحثهای مستدل و تبادل نظر همه جانبه به اهداف والای خود که همانا تقویت منافع ملی و هویت فرهنگی و تاریخی ایران و صیانت از آن است دست خواهد یافت.